Η Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινουπόλεως ιδρύθηκε στην Αθήνα την άνοιξη του 1924 από πρόσφυγες από την Πόλη, εξαιτίας της Καταστροφής του 1922. Ας δούμε τις επιπτώσεις που είχε η Μικρασιατική Καταστροφή στον ελληνικό πληθυσμό της Κωνσταντινούπολης.
Από τα μέσα του 19ου αιώνα πολλοί Έλληνες από τη Μικρά Ασία και τον ελλαδικό χώρο εγκαταστάθηκαν στην Κων/πολη με αποτέλεσμα να αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό ο ελληνικός πληθυσμός της Πόλης. Στις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι το 1922 έλαβε χώρα η πιο χρυσή περίοδος του Ελληνισμού της Κων/πολης μετά την άλωση του 1453. Η Πόλη είχε πληθυσμό περίπου 1 εκατομμύριο και μόνο το 40% των κατοίκων ήταν Τούρκοι. Οι υπόλοιποι κάτοικοι της κοσμοπολίτισσας Κων/πολης (που τη λέγανε “πρωτεύουσα μειονοτήτων”) ηταν Έλληνες, Αρμένιοι και Εβραίοι. Το 55% των εμπορικών επιχειρήσεων ανήκαν σε Έλληνες, οι οποίοι είχαν υψηλό πολιτιστικό επίπεδο.
Το 1922 οι Έλληνες της Πόλης ήταν περί τις 400.000 (περισσότεροι από το 1/3 του πληθυσμού της Κων/πολης). Από αυτούς περίπου οι 80.000 είχαν ελληνική ιθαγένεια και οι 320.000 ηταν Ελληνοθωμανοί (ελληνικής καταγωγής Οθωμανοί πολίτες). Όμως το ’22 με τη Μικρασιατική Καταστροφή ξέσπασαν μεγάλες ταραχές στην Πόλη. Πρώτα ξεσηκώθηκαν φανατισμένοι και απειλητικοί οι Τούρκοι φοιτητές για να πανηγυρίσουν τις νίκες του στρατού τους, ύστερα ξεθάρεψε ο όχλος και χύμηξε μανιασμένος στους δρόμους… Η κατάσταση που δημιουργήθηκε για τους Έλληνες ομογενείς ήταν ανυπόφορη, καθώς κινδύνευαν η σωματική τους ακεραιότητα και οι περιουσίες τους, με αποτέλεσμα πολλές χιλιάδες εξ’ αυτών να φύγουν έντρομοι από την Πόλη. Την περίοδο 1922-1924 έφυγαν από την Πόλη 158.000 Ρωμιοί. Από αυτούς 60.000 ήταν Έλληνες υπήκοοι, 38.000 Ελληνοθωμανοί που αναγκάστηκαν να φύγουν σύμφωνα με τη συνθήκη της Λωζάνης του 1923 (είχαν εγκατασταθεί στη Κων/πολη μετά την ανακωχή του Μούδρου τον Οκτώβριο του ’18 και την κατοχή της Πόλης από τους Συμμάχους), 40.000 Ελληνοθωμανοί που ήταν “φυγάδες” (μη ανταλλάξιμοι σύμφωνα με την συνθήκη της Λωζάνης, έφυγαν λόγω φόβου) και 20.000 από τα περίχωρα της Κων/πολης.
Τα επόμενα χρόνια συνεχίστηκε η συρρίκνωση του ελληνικού στοιχείου. Η τάση των Ρωμιών να εκπατριστούν είχε πολλές αιτίες. Η υποχρέωση των ομογενών νέων να υπηρετήσουν στο στρατό και η σκληρή μεταχείρηση που τους επεφύλασσαν οι Τούρκοι αξιωματικοί είχε ως αποτέλεσμα όποιοι πλησίαζαν την κρίσιμη ηλικία να εγκαταλείπουν την Τουρκία συμπαρασύροντας και την οικογένεια τους. Άλλες δυσκολίες ήταν η βαριά φορολογία και η απαγόρευση άσκησης των περισσότερων επαγγελμάτων με ποικίλες προφάσεις. Γενικότερα υπήρχε η πεποίθηση ότι ο απώτερος σκοπός των Τούρκων ήταν η εξαθλίωση των μειονοτήτων.
Στην πρώτη επίσημη απογραφή του Τουρκικού κράτους (ιδρύθηκε το 1923) που έγινε το 1927, σε σύνολο 700.000 κατοίκων της Κωνσταντινούπολης οι Έλληνες ήταν περίπου 100.000.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου